Περπάτημα: το καλύτερο και φτηνότερο αντιφλεγμονώδες φάρμακο.
Κων/νος Σαρόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός. (ksaropoulos@hotmail.com)
Η τακτική άσκηση που ως γνωστόν ωφελεί την υγεία καθώς συνεισφέρει στον έλεγχο του σωματικού βάρους, ενισχύει την καρδιά, τονώνει το κυκλοφορικό, δυναμώνει τους μυς και τα οστά και μειώνει τον κίνδυνο αρκετών ασθενειών, λειτουργεί και ως αντιφλεγμονώδες, ένα ενθαρρυντικό εύρημα για την αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων όπως η αρθρίτιδα, η ινομυαλγία και άλλα φλεγμονώδη νοσήματα.
Πρόσφατη έρευνα από την Ιατρική Σχολή του San Diego της Καλιφόρνια έδειξε ότι μέτρια άσκηση 20 λεπτών μπορεί να διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα προκαλώντας μια αντιφλεγμονώδη αντίδραση σε κυτταρικό επίπεδο.
Κατά την άσκηση, για να μπορέσει το σώμα να φέρει σε πέρας το έργο του, εκτός των άλλων ενεργοποιούνται ο εγκέφαλος και το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, ένα μονοπάτι που χρησιμεύει στην επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού και την αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Έτσι, οι ορμόνες επινεφρίνη και νορεπινεφρίνη απελευθερώνονται στην κυκλοφορία και ενεργοποιούν τους αδρενεργικούς υποδοχείς των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος προκαλώντας ανοσολογικές αντιδράσεις όπου παράγονται κυτταροκίνες, όπως ο Παράγοντας Νέκρωσης Όγκων (TNF) που διαδραματίζει κομβικό ρόλο στις τοπικές και συστηματικές φλεγμονώδεις - ανοσολογικές αντιδράσεις.
Στην έρευνα συμμετείχαν 47 άτομα που περπάτησαν σε διάδρομο με ένταση ανάλογη της φυσικής τους κατάσταση και εξετάστηκαν πριν και αμέσως μετά από 20λεπτη άσκηση, όπου και διαπιστώθηκε 5% μείωση του αριθμού των διεγερμένων ανοσολογικών κυττάρων που παράγουν TNF.
Η μελέτη αυτή δείχνει ότι δεν είναι ανάγκη να είναι έντονη η άσκηση για να προκληθεί η ευεργετική αντιφλεγμονώδης δράση. Μέτριας έντασης άσκηση 20-30 λεπτών, όπως το γρήγορο περπάτημα, φαίνεται να ωφελεί τους πάσχοντες από χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα που τους καταβάλλει και μόνο η ιδέα της μεγάλης προσπάθειας.
Η φλεγμονή είναι ένα ζωτικό μέρος της ανοσολογικής απάντησης του οργανισμού. Στην ουσία πρόκειται για την προσπάθειά του να επουλωθεί μετά από έναν τραυματισμό· να αμυνθεί σε ξένους εισβολείς, ιούς, βακτήρίδια, τοξικές ουσίες, ακτινοβολίες· να επιδιορθώσει κατεστραμμένους ιστούς. Ωστόσο, η χρόνια φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας που συνδέονται με διαβήτη, κοιλιοκάκη, παχυσαρκία και άλλες καταστάσεις.
Οι ασθενείς με χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα θα πρέπει πάντα να συμβουλεύονται το θεράποντα γιατρό τους σχετικά με το πλέον κατάλληλο πλάνο για την αντιμετώπιση της πάθησής τους, ωστόσο όσο εμβαθύνει η γνώση των ρυθμιστικών μηχανισμών των φλεγμονωδών πρωτεϊνών τόσο προχωράει και η δυνατότητα παρεμβάσεων. Το γεγονός λοιπόν ότι η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει ως αντιφλεγμονώδες, είναι ένα ακόμα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση καθώς διευρύνονται οι θεραπευτικές επιλογές για τη συντριπτική πλειοψηφία των πασχόντων από χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους, που μόνο στις ΗΠΑ φτάνουν τα 25 σχεδόν εκατομμύρια.
Πηγή: Stoyan Dimitrov, Elaine Hulteng, Suzi Hong. Inflammation and exercise: Inhibition of monocytic intracellular TNF production by acute exercise via β2-adrenergic activation. Brain, Behavior, and Immunity, 2016; DOI: 10.1016/j.bbi.2016.12.017